Museum Flehite brengt bijzondere tentoonstelling

Het is dit jaar honderd jaar geleden dat het tijdschrift Wendingen voor het eerst verscheen. Museum Flehite staat hier uitgebreid bij stil met de tentoonstelling ‘De Kunst van Wendingen 1918-1932’.

Wendingen, opgericht door het Amsterdamse kunstgenootschap Architectura et Amicitia, bood een forum aan architecten en kunstenaars van diverse disciplines, die actuele kwesties aan de orde wilden stellen. Bijzonder was dat het omslag van het tijdschrift steeds werd ontworpen door prominente kunstenaars en architecten zoals Hildo Krop, Willem Marinus Dudok en Jan Toorop. Alle verschenen edities, 116 in totaal, zijn vanaf 3 februari te zien in Museum Flehite, samen met een selectie architectuurtekeningen, beeldhouwwerken, schilderijen, affiches, objecten en meubels, die in Wendingen aan bod kwamen en die nog steeds tot de verbeelding spreken.

Wendingen, dat drie maanden na het ontstaan van tijdschrift De Stijl verscheen, was een progressief blad waarin verschillende kunstdisciplines samenkwamen. Voor elk nummer werd een kunstenaar of architect uitgenodigd om het omslag te ontwerpen. Het tijdschrift bood daarbij maximale vrijheid; het ontwerp hoefde geen samenhang te vertonen met de inhoud van het blad. Diverse kunstenaars van naam, waaronder Jan Sluijters, Richard Roland Holst en El Lissitzky, werden gestrikt voor het ontwerpen van een omslag.

Hoewel er geen eenduidig thema, geen chronologische volgorde en geen stilistische ontwikkeling te bespeuren is, vertonen de omslagen als geheel gezien toch een eenheid. Dat komt deels door het bijzondere formaat van het blad, 33 x 33 cm. Ze tonen vrijwel iedere denkbare stijl uit die tijd en variëren van het majestueuze tot het alledaagse. Hun aantrekkingskracht wordt deels door deze diversiteit veroorzaakt.

El Lissitzky
Een van de blikvangers in de tentoonstelling is het originele ontwerp voor een omslag van de hand van de Russische kunstenaar El Lissitzky. El Lissitzky, samen met Malevitsj grondlegger van het suprematisme, ontwierp de cover voor het novembernummer van Wendingen in 1922, dat geheel ging over architect Frank Lloyd Wright.

Andere topstukken in de tentoonstelling zijn het ameublement van beeldhouwer Hildo Krop (collectie Gemeentemuseum Den Haag), de bronzen gestileerde uil van Joseph Mendes da Costa (collectie Joods Historisch Museum) en de sculptuur Musicienne/Jeune fille à la guitar van Ossip Zadkine (particuliere collectie).

Villa De Wachter

Drijvende kracht achter tijdschrift Wendingen was de Nederlandse architect Hendricus Theodorus Wijdeveld (1885-1987). Hij was de vormgever en, tot aan zijn vertrek in 1925, tevens de hoofdredacteur van het blad.

Wijdeveld ontwierp voor de familie Langelaan uit Amersfoort in 1922 villa De Wachter aan de J.P. Heijelaan. Dit Amersfoortse aspect komt ook aan bod in de tentoonstelling.

Publicatie
De tentoonstelling in Museum Flehite kent 12 thema’s: Bouwkunst, Het Nieuwe Bouwen, Toneel & Theater, De Amsterdamse School, Beeldhouwkunst, Schilder- en tekenkunst, Grafische vormgeving, Kunstnijverheid, Buitenlandse kunstenaars, Europese & Aziatische kunst, Willem Marinus Dudok en Frank Lloyd Wright.

Bij de expositie verschijnt de uitgave Wendingen

van de hand van Cees W. de Jong, Alston W. Purvis en Martijn F. Le Coultre. De rode draad van deze publicatie, uitgegeven door Amsterdam University Press, verloopt eveneens via de twaalf thema’s in de tentoonstelling.

De tentoonstelling is samengesteld door Onno Maurer, directeur en conservator van Museum Flehite en gastcurator Cees de Jong. De Jong, is o.a. maker van publicaties zoals De ateliers van Piet Mondriaan (2015) en Het Nieuwe Rijks Museum (2013).

De kunst van Wendingen 1918 - 1932

Te zien van 3 februari t/m 21 mei 2018.