Het onderzoek naar de bereikbaarheid van het gebied tussen Amsterdam, Almere, Amersfoort en Utrecht is afgerond. De afgelopen drie jaar hebben het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en de regionale partijen (Provincies Noord-Holland, Flevoland, Utrecht, regio’s Gooi en Vechtstreek en Amersfoort) samengewerkt aan een studie naar de bereikbaarheidsproblematiek in dit gebied en de mogelijke oplossingsrichtingen hiervoor.
Het onderzoek valt binnen het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport van het Rijk, kortweg MIRT. Het resultaat is een door alle betrokken overheidspartijen gedragen analyse van de problematiek in het gebied en verschillende mogelijke oplossingsrichtingen om de bereikbaarheid van het gebied te verbeteren. Op basis van een voorstel van de regionale overheden zijn deze oplossingsrichtingen gezamenlijk nader uitgewerkt in een adaptief ontwikkelperspectief. Het perspectief zet in op korte, middellange en lange termijn maatregelen zoals: bouwen nabij OV locaties, verbreden van de A27 tussen Utrecht en Almere en uitbreiding van de treindienstregeling. Medio 2018 verwachten partijen dat er duidelijkheid ontstaat over de financiering en uitvoerbaarheid van de weg-gerelateerde maatregelen voor de middellange termijn.
Aanleiding
Het knelpunt op de A1 tussen de knooppunten Muiderberg en Eemnes na 2020 was de aanleiding om in het najaar van 2014 te starten met het MIRT-Onderzoek Oostkant Amsterdam. Samen met betrokken partijen is onderzocht hoe de doorstroming van het verkeer aan de oostkant van Amsterdam zich in de toekomst ontwikkelt, in samenhang met ontwikkelingen en opgaven op het gebied van de economie, landschap, natuur en water. Hiermee was het een vernieuwend MIRT-onderzoek, waar bereikbaarheid in samenhang is onderzocht met andere ruimtelijk-economische vraagstukken. Overheden, bedrijfsleven, kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties én jongeren hebben bijgedragen aan het onderzoek.
Geconstateerde problematiek
In het studiegebied is sprake van een toenemende ruimtelijke spreiding van wonen en werken en een forse en groeiende pendel als gevolg daarvan. Mensen reizen vaker en verder van huis naar werk. Hierdoor neemt de druk toe op de weg en het spoor. Ondanks capaciteitsuitbreidingen tussen 2010 en 2030 blijven er problemen bestaan in de doorstroming van delen van de A1, A27 en A28. Ook het treinverkeer wordt op meerdere trajecten zwaar belast en soms moet een reiziger zo vaak overstappen dat de keuze sneller valt op de auto. Deze opgaven kunnen niet los worden gezien van landschap en economie. Door verstedelijking neemt de druk op het landschap toe en daarnaast is er sprake van onderbenut potentieel van de economie, met name in Gooi en Vechtstreek, maar ook in Almere. De economie presteert hier minder dan mogelijk.
Voorgestelde maatregelen op korte en lange termijn
Om de bereikbaarheid van het studiegebied te verbeteren zijn verschillende maatregelpakketten doorgerekend. Naast hun bijdrage aan een goede doorstroming en bereikbaarheid van het gebied zijn de maatregelen beoordeeld op hun bijdrage aan de opgaven ten aanzien van economie landschap. Het resultaat is een pakket aan maatregelen die variëren in looptijd en effectiviteit. De korte termijn maatregelen dragen beperkt bij aan een betere doorstroming op de A1 en zijn grotendeels projecten die al in voorbereiding of uitvoering zijn. Voorbeelden zijn slimme bus- en meerijddiensten, verdichting rondom knooppunten, snelfietsroutenetwerk, verbeteren van de aantrekkelijkheid van het openbaar vervoer. De vervoersbewegingen worden beïnvloed door stimulering van de werkgelegenheid, het concentreren van nieuwe woningen bij OV-knooppunten en het verbeteren van de aantrekkelijkheid van OV. Voor de middellange termijn wordt een capaciteitsvergroting van de A27 – tussen knooppunt Eemnes en de A6 – voorgesteld. Op lange termijn (2040) is een grootschalige maatregel aan het OV of de A1 noodzakelijk.
Vervolg
Het voorstel wordt ingebracht, geprioriteerd en afgewogen in de nog te starten gebiedsgerichte bereikbaarheidsprogramma’s voor de Metropoolregio Amsterdam en Utrecht en het landelijke Toekomstbeeld OV. Op basis hiervan kan medio 2018 zicht ontstaan op de financiering en uitvoering van verschillende maatregelen uit het pakket, met uitzondering van de maatregelen die worden afgewogen in het Toekomstbeeld OV.
