Museum Flehite presenteert 'Ander Licht op Withoos'

Museum Flehite in Amersfoort presenteert tot en met 8 mei 2022 de eerste grote overzichtstentoonstelling van de Nederlandse meesterschilder Mathias Withoos. De 17e-eeuwse schilder geniet internationale bekendheid om het dramatische, caravaggistische licht in zijn weidse stadsgezichten en gedetailleerde stillevens. De tentoonstelling 'Ander Licht op Withoos – Drie generaties Withoos' toont negentig werken; van vader Mathias, zijn kinderen én van hedendaags fotograaf en nazaat Hans Withoos.

Amersfoortse schildersfamilie

Mathias Withoos is de bekendste schilder uit Amersfoort in de tweede helft van de zeventiende eeuw. Als oudste zoon van bombazijnwerker Jan Withoos kreeg hij met zijn echtgenote Wendelina van Hoorn acht kinderen, waarvan er vier door Mathias werden opgeleid om het schildersambacht te leren: Johannes, Pieter, Alida en Frans.

Historische context

De tentoonstelling geeft een representatief overzicht van het oeuvre van Mathias Withoos en van zijn schilderende kinderen. De presentatie van de olieverfschilderijen en gouaches is van een uitgebreide historische context voorzien; met het werk van tijdgenoten, oude boeken, tekeningen en prenten. De fotowerken van Hans Withoos gaan in dialoog met de schilderijen.

Schilder Mathias Withoos

Mathias Withoos (Amersfoort, 1627 – Hoorn, 1703) volgde een schildersopleiding bij bouwmeester en kunstschilder Jacob van Campen. Voor verdere studie en inspiratie vertrok hij rond zijn twintigste naar Rome. Na enkele jaren keerde hij in 1652 terug naar Amersfoort en begon hier een succesvolle loopbaan als kunstenaar en leermeester. In het Rampjaar 1672 vluchtte de schilder met zijn gezin naar Hoorn en zette daar zijn carrière voort. Mathias was een zeer gelovig en belezen man met veel kennis over flora, fauna en de symboliek van vergankelijkheid. Tot zijn specialismen als fijnschilder behoren vanitasschilderijen, bosstillevens (sottobosco’s), lusthoven en italianiserende landschappen. De focus op licht en donker hielp hem de verbinding tussen hemel en aarde te illustreren. De verborgen boodschappen in de schilderijen vormen stof tot nadenken.

Fotograaf Hans Withoos

Hans Withoos

(Son en Breugel, 1962) volgde een opleiding textielvormgeving en fotografie aan de Academie voor Beeldende Vorming in Tilburg. Hij fotografeert al ruim dertig jaar en exposeert veelvuldig en internationaal. De beeldend kunstenaar is een romanticus en verhalenverteller met een grote fascinatie voor schoonheid in al haar aspecten. Zijn fotografische schilderijen weerspiegelen een vervreemdende esthetiek. In de serie 'Withoos meets Withoos, The People' herinterpreteert de fotograaf de schilderkunst van zijn verre voorvader Mathias en voegt daar mensen en leven aan toe. Daarbij combineert hij stillevens en stadsgezichten met eigentijdse, surrealistische beelden en wordt de vergankelijkheid in een ander licht geplaatst. In het kleurrijke werk spelen diversiteit en inclusiviteit een prominente rol. De door hem speciaal ontworpen stoffen zijn gebaseerd op de werken van zijn voorouders en verwerkt in de kleding van de modellen.

Restauratie stadsgezicht

Museum Flehite is in april 2021 gestart met de restauratie van het 350 jaar oude 'Gezicht op Amersfoort' van Mathias Withoos. Zijn jonge leerling Caspar van Wittel werkte daar in 1671 mogelijk aan mee. Het grootste 17e-eeuwse stadsgezicht van Nederland (ruim 2 x 4 meter) wordt naar verwachting in april aan de tentoonstelling toegevoegd. Na al die jaren is het meesterwerk dan weer te zien in het licht en met de heldere kleuren zoals Withoos het ooit heeft geschilderd. Tot die tijd exposeert het museum een reproductie op ware grootte met informatie over de voortgang van de restauratie.

Bij de tentoonstelling wordt een omvangrijke, 576 pagina’s tellende monografie en oeuvrecatalogus gepresenteerd, samengesteld door gastconservator en Mathias Withoos-kenner Albert Boersma. Daarnaast is er ook een catalogus met het fotografisch werk van Hans Withoos.