Museum Flehite start in april met de restauratie van het 350 jaar oude ‘Gezicht op Amersfoort’ van Matthias Withoos. De restauratie vindt plaats in het onlangs opgeleverde CollectieCentrum Nederland (CC NL) en zal acht maanden in beslag nemen. De restauratie is mogelijk gemaakt door de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar BankGiro Loterij Restauratiefonds), Fonds Bos/OVF, het KF Hein Fonds en de gemeente Amersfoort. In december zal het schilderij weer te zien zijn in de overzichtstentoonstelling ‘Ander licht op Withoos’.
Restauratieteam
Het imposante schilderij, ruim 2 meter hoog bij 4 meter breed, heeft begin 20e eeuw een laatste restauratie gehad. Het inmiddels weer sterk vergeelde en verouderde schilderij zal door Restauratieatelier Amsterdam onder handen worden genomen. Museum Flehite heeft voor voorbereidend, technisch onderzoek samenwerking gezocht met NICAS, een multidisciplinair onderzoekscentrum van onder andere het Rijksmuseum en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Het onderzoek is nodig om een goed behandelplan voor het schilderij te kunnen maken.
Nieuwe beeldtechnieken
Het schilderij zal eerst met behulp van röntgenfotografie, infrarood- en hoge resolutiefotografie in kaart worden gebracht. Hiermee komt laag voor laag in beeld; van doek tot vernis. Ook verschaft het wellicht meer inzicht over hoe Withoos te werk ging. Heeft hij gebruik gemaakt van ondertekeningen en is er iets terug te vinden van de opzet van het ingenieuze perspectief in dit immense doek? En wie weet worden nog andere, nu niet zichtbare geheimen ontsluierd.
Iconisch sinds 1671
Bij raadsbesluit van 27 november 1671 werd het ‘Gezicht op Amersfoort’ door het toenmalige stadsbestuur aangekocht tot ‘ciraat’ van het stadhuis aan de Hof ‘nu ende in futurum’. Bijzonder is dat Withoos zelf deel uitmaakte van dat stadsbestuur. Het schilderij is sindsdien in het bezit van de stad Amersfoort. Sinds 2000 is het in Museum Flehite te bewonderen. Het is hét startpunt voor een bezoek aan de historische, middeleeuwse binnenstad van Amersfoort.
Matthias Withoos
Met zijn stadsgezichten en gedetailleerde stillevens is Matthias Withoos de bekendste Amersfoortse schilder in de tweede helft van de 17e eeuw. Geboren in 1627 in Amersfoort, werd hij op jonge leeftijd leerling van de beroemde bouwmeester en schilder Jacob van Campen op de buitenplaats Randenbroek. Na te zijn uitgeleerd bij Van Campen, vertrok hij rond zijn twintigste naar Rome om zich daar, zoals zovele jonge schilders, te laten inspireren. Na enige jaren keerde hij weer terug en werd een succesvol schilder van stillevens en landschappen. Nog geen half jaar nadat hij zijn ‘Gezicht op Amersfoort’ had geschilderd moest Withoos, in juni van het Rampjaar 1672, vluchten voor de Franse troepen die vlak voor de poorten van Amersfoort stonden. Samen met zijn vrouw, zijn schilderende zonen en dochters en zijn leerling Caspar van Wittel ging hij in Hoorn wonen. Daar overleed hij 1703.
