De opleiding Mediaredactie van ROC Midden Nederland is de eerste mbo-opleiding met wie onderzoekscollectief Bellingcat, sinds vandaag officieel gezeteld in Den Haag, onderzoek doet naar lokale thema’s. Bellingcat trainer Nico Dekens: ,, Dit is voor ons een kans om jonge journalisten de handvatten te geven die zij nodig hebben in dit digitale tijdperk en hun lokale kennis in te zetten. “ Student Shanelle de Boer: ,,Het beste wat ik leer van de trainers is dat je niet klakkeloos moet geloven wat de media jou vertellen.”
Speuren via Facebook, Twitter en Instagram, zoeken & vinden met Google Earth of Yandex om via de stand van de zon te bepalen hoe laat een foto is genomen. Vijfentwintig studenten van de opleiding Mediaredactie van ROCMN in Amersfoort werken sinds september onder leiding van verschillende Bellingcat-trainers aan hun online skills. Naast greep krijgen op die ‘online gereedschapskist’ werken de studenten in groepjes aan onderzoek naar lokale thema’s. De Bellingcat-methode leert hen hun online zoekvaardigheden vergroten, maar gaat ook over ,, jouw eigen online footprint, fake-news, fact-checking, en verificatie van iedere bron”, aldus docenten Aukje de Boer en Chantal Martini. Aukje de Boer: ,,Betrouwbare media worden steeds schaarser, daarom wordt eigen onderzoek doen steeds belangrijker. De beheersing van goede online onderzoeksvaardigheden vergroten echt je toekomstperspectief. En het fijne is…iedereen kan het.”
De start
De samenwerking tussen ROCMN en het Bellingcat-collectief begint eind 2018 wanneer het innovatieve Utrechtse platform Residenties in Utrecht in samenwerking met het festival voor nieuwe media IMPAKT Bellingcat-oprichter Eliot Higgins naar Utrecht haalt voor een workshop. Geïnspireerd door deze kennismaking legt een team van vertegenwoordigers van de Universiteit Utrecht, ROC Midden Nederland, Hogeschool Utrecht Journalistiek in samenwerking met Fontys Hogeschool Tilburg en HKU onder regie van Residenties hun onderwijscurricula naast elkaar en bedenken ze hoe ze gezamenlijk kunnen werken aan de inbedding van de Bellingcat-methode in het onderwijs. Een bijzondere samenwerking is geboren. Het levert een zeer gemengde samenstelling op van student-onderzoekers waarbij grenzen tussen opleidingsniveaus vervagen omdat ieders eigen specifieke kwaliteiten bijdragen aan het gezamenlijk behalen van een zo compleet mogelijk onderzoeksresultaat.
Bellingcat over deze unieke samenwerking met ROC Midden Nederland
Nico Dekens, staf Bellingcat en trainer van de ROCMN studenten: ,,Bellingcat hecht enorm veel waarde aan het draagvlak wat zij heeft in Nederland. Mede hierdoor is de band met lokale instellingen steeds beter en duurzamer aan het worden. Als voorbeeld hiervan werken wij nu samen in Utrecht met Residenties in Utrecht, ROCMN en Pax for Peace. De bootcamps voor studenten van het ROCMN zijn voor Bellingcat een kans om jonge journalisten de handvatten te geven die zij nodig hebben in dit digitale tijdperk. Daarnaast is het meteen een wisselwerking om met de studenten en hun kennis van de eigen omgeving op zoek te gaan naar lokale thema’s en die middels onze Bellingcat-methode grondig te onderzoeken.”
Bellingcat in Utrecht
Residenties in Utrecht, een Utrechtse organisatie voor innovatieve projecten op de grens van cultuur, onderwijs en maatschappelijke vraagstukken, ziet de Bellingcat-methode als noodzakelijke basisvaardigheid voor iedereen. Coördinator Lidy Ettema: ,,We zijn er trots op dat Bellingcat hun specifieke kennis wil delen met veel Utrechters, en met ons de speurtocht wil ondernemen naar het toepassen van deze methode op vraagstukken die lokaal van belang zijn.” Zo onderzochten eerder Utrechtse studenten de tramaanslag in Utrecht en de lokale netwerken van de cokehandel.
