Twee weten meer dan één. De dokter weet alles over de ziekte, de patiënt weet alles over zijn of haar leven. Vanuit die gedachte is in Meander Medisch Centrum de ‘time out’ procedure ingevoerd bij vrouwen die te horen krijgen dat ze borstkanker hebben.
De chirurg en mammacareverpleegkundige ruimen extra tijd in om samen met de patiënt te bepalen welke behandeling voor juist die patiënt de beste keuze is. Meander ontvangt van de Borstkanker Vereniging Nederland een certificaat voor de wijze waarop time out in het ziekenhuis is ingevoerd.
“Samen beslissen leidt tot betere keuzes bij de behandeling”, aldus mammachirurg Ernst Schoenmaeckers. “Uit onderzoek blijkt dat veronderstellingen van de zorgverlener over wat ‘de’ patiënt wil, niet altijd kloppen. Het is daarom belangrijk om het gesprek aan te gaan. In Meander hadden we altijd al aandacht voor het geven van informatie en het meedenken met de patiënt. Sinds een half jaar passen we nu ook de time out methode toe. Een time out wil zeggen dat niet onder druk van het slechte nieuws een besluit wordt genomen. Borstkanker is een ingrijpende ziekte waarbij ook nog eens in veel gevallen keuzes gemaakt kunnen en moeten worden. Wordt het een borstsparende operatie, een amputatie of afwachten? We leggen de nadruk op de keuzes die er zijn, ondersteund met cijfers van bijvoorbeeld operaties.”
Samen beslissen
Samen met een aantal andere ziekenhuizen heeft Meander meegedaan aan de Time Out studie. Een aantal gesprekken tussen zorgverlener en patiënt is opgenomen en door deskundigen geanalyseerd. Luistert de zorgverlener goed? Stelt hij of zij de juiste vragen? Krijgt de patiënt voldoende ruimte om twijfels uit te spreken? Wordt er verteld dat er bedenktijd is? Wordt gecheckt of de patiënt de informatie heeft begrepen? Dit is prima voor elkaar, blijkt uit het onderzoek dat werd geleid door Haske van Veenendaal, een landelijke expert in ‘samen beslissen’.
Beter gemotiveerd
Dorien van Odijk, mammacareverpleegkundige: “Na het slechte nieuws van de diagnose vertellen we de patiënt dat we zo goed mogelijk zullen helpen om alle mogelijkheden af te wegen en zodoende een behandelingskeuze keuze te maken. Want het is een hele klus om na te denken over zaken waar je nog nooit mee in aanraking bent geweest en waar je het liefst helemaal niet mee geconfronteerd wilt worden. Daarna geven we uitgebreide informatie over alle mogelijke opties, inclusief de optie om niets te doen – dus de ziekte op zijn beloop te laten. Dan is het de kunst om in een gesprek de voorkeuren van de patiënt boven tafel te krijgen en deze mee te laten wegen in het samen nemen van een beslissing over de behandeling. Dat kost meer tijd dan voorheen, maar het verdient zich terug.”
Bezinningstijd
Uit onderzoek van de Borstkankervereniging Nederland blijkt dat vrouwen regelmatig spijt hebben van een behandelingskeuze die ze onder tijdsdruk en vol in de emotie hebben gemaakt. Ook blijkt dat een patiënt beter gemotiveerd is om een behandeling aan te gaan als vooraf alle mogelijkheden goed zijn afgewogen. In theorie wil iedereen zo snel mogelijk geholpen worden, maar het loont om een paar weken bezinningstijd te nemen. Medisch gezien is dat vaak ook veilig en mogelijk.
