Dringende oproep zestien grootste steden: investeer in steden van de toekomst

Een coalitie van de zestien grootste Nederlandse steden, waaronder Amersfoort, en andere maatschappelijke partijen, doet vandaag een dringende oproep aan de formerende partijen in Den Haag. Deze coalitie wil dat het volgende kabinet werk maakt van de wooncrisis en de steden helpt zich klaar te maken voor de toekomst. Dat vraagt een niet eerder vertoonde investering van het nieuwe kabinet. Een investering in woningbouw, duurzame mobiliteit, groen in en om steden, energietransitie, het klimaat en klimaatadaptatie. In de gezamenlijke position paper ‘Binnenstedelijk Bouwen, de stad van de toekomst staat al in de steigers’ beschrijven de steden hoe die doorbraak vorm moet krijgen.

De complexe uitdagingen waar Nederland voor staat, komen in veel gevallen samen in steden. Ook in Amersfoort, waar de vraag naar betaalbare woningen enorm is. De gemeenteraad stelde afgelopen dinsdag het Ontwikkelbeeld vast. Hierin staat dat het grootste deel van de nieuwe woningen die regio Amersfoort wil bouwen zal landen in de focusgebieden; hiertoe behoren de metropoolpoort Amersfoort Centraal-Schothorst en regiopoorten Barneveld en Nijkerk. De inzet is om woningen zoveel mogelijk te realiseren op maximaal tien minuten fietsen van een van de bestaande Amersfoortse treinstations. Bij de ontwikkeling van deze grootschalige woningbouwlocaties worden ook eisen gesteld aan onder meer de bereikbaarheid, leefbaarheid en gezondheid. Voor de investeringen die daarvoor nodig zijn, is hulp van het Rijk nodig. Zonder die hulp kan Amersfoort de woningbouwambities onmogelijk waarmaken.

Keerpunt

De woonopgave kan niet los worden gezien van de andere opgaven. De steden wijzen in de position paper op het keerpunt waar Nederland voor staat. Niet eerder is er een generatie geweest die te maken had met zoveel verstrekkende maatschappelijke transities tegelijk: klimaatadaptatie, energietransitie, mobiliteitstransitie en hervorming van de landbouw en de ruimtelijke indeling van Nederland. Ondertussen moeten er in heel Nederland ruim een miljoen woningen worden gebouwd. Dat vraagt om integraal en gebiedsgericht werken, waarbij slim gebruik wordt gemaakt van de beperkte ruimte die Nederland biedt. Met niet alleen oog voor kwantiteit, maar ook voor kwaliteit.

Aandacht voor kwaliteit van de omgeving

De vandaag gepresenteerde position paper beschrijft hoe steden moeten blijven ontwikkelen op een manier waarop naast de toekomstige ook de huidige inwoners, ondernemers en bezoekers profijt hebben van de ontwikkelingen. De steden willen de groei in goede banen leiden, door expliciet aandacht te hebben voor de kwaliteit van de omgeving. Onder meer door groen en water toe te voegen aan de stad en te investeren in duurzame mobiliteit. Samen met het nieuwe kabinet willen de steden doorbouwen aan de gezonde, leefbare en concurrerende steden van de toekomst.

Oproep aan de formerende partijen

Amersfoort en de andere vijftien steden nemen zelf hun verantwoordelijkheid, maar hebben het Rijk hard nodig. Als er geen haast wordt gemaakt, gaat kostbare tijd verloren en raken steden achterop bij het oplossen van de grote opgaven. De coalitie van steden, provincies en andere partijen roept het nieuwe kabinet daarom op tot het volgende:

• In het nieuwe regeerakkoord moet de (integrale) verstedelijkingsopgave een plek krijgen.
• Steden willen met het nieuwe kabinet afspraken maken over het aantal te bouwen woningen, maar ook over de hiervoor benodigde extra investeringen in het mobiliteitsbeleid en groen.
• Er moet structureel extra geld komen voor de veertien grootschalige woningbouwgebieden, de woningbouwimpuls en het volkshuisvestingsfonds moeten een structureel karakter krijgen.
• Investeringsmogelijkheden van de corporaties moeten worden verbeterd via lastenverlichting. Een logische maatregel is een aanpassing van de verhuurdersheffing.
• Voor 2030 moeten er minstens 1,5 miljoen woningen van de bestaande woningvoorraad verduurzaamd zijn. Om het afgesproken tempo in het klimaatakkoord voor de warmtetransitie te kunnen realiseren en draagvlak onder bewoners te behouden, zijn aanvullende middelen vanuit het Rijk nodig.
• Het Rijk moet werken aan een samenhangend ruimtelijk beleid, dat kijkt naar de regionale opgave en dat kansen benut op het gebied van wonen, leefbaarheid en welzijn, bereikbaarheid, (evenwichtige) economische ontwikkeling, groen, klimaatadaptatie, stikstof, energie, voorzieningen en cultuur.

De oproep aan de formerende partijen en de position paper worden ondersteund door: De gemeenten Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Eindhoven, Groningen, Arnhem, Nijmegen, Zwolle, Breda, Zaanstad, Almere, ‘s- Hertogenbosch, Amersfoort, Tilburg, Haarlem. De provincies Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland. De stadsvervoerders HTM, RET en GVB, de Fietsersbond.

Bron: gemeente Amersfoort